Σ'αυτό το κείμενο θα προσπαθήσουμε να ρίξουμε λίγο φως στο περιβάλλον μέσα στο οποίο γεννήθηκαν και μεγαλούργησαν οι Godspeed You! Black Emepror, η μπάντα που μπορεί να χαρακτηριστεί ως ο πατέρας του post-rock αλλά και που σίγουρα είναι πολλά περισσότερα από απλώς ένα μουσικό σύνολο.
Oι παρακάτω σημειώσεις είναι πληροφορίες που συγκεντρώσαμε από 2-3 διαφορετικές πήγες:
α. Πληροφορίες από το Internet,
β. Ατάκες, σκέψεις, διατυπώσεις και διαπιστώσεις από συνεντεύξεις των ιδίων των πρωταγωνιστών,
γ. Μερικές πληροφορίες από γνωστούς που μένουν στο Μόντρεαλ και από όσα μπορέσαμε να συλλέξουμε εμείς κατά την σύντομη παραμονή μας στην πόλη.
Το 1995 ήταν η απαρχή μιας παράξενης περιόδου για το Μόντρεαλ αλλά και όλη την περιοχή του Κεμπέκ. Ήταν η χρονιά που διεξήχθη το δεύτερο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία από τον Καναδά. Για κάποιους όμως δεν ήταν το ξεκίνημα, αλλά η κατάληξη μιας πορείας, ακριβώς γιατί επρόκειτο για το δεύτερο (μετά το αρχικό δημοψηφισμα, του 1980), και οριστικό ΟΧΙ στην ανεξαρτησία, έστω και με οριακή πλειοψηφία. Αυτό, το οριακό, ασφαλώς είχε τη σημασία του, αφού οδηγούσε στο συμπέρασμα ότι επρόκειτο για μία διχασμένη κοινωνία.
Old Port - Montreal, 2009
Η περίοδος αυτή, έβρισκε το Μόντρεαλ σε βαθειά οικονομική κρίση. Μαγαζιά κλειστά, εργοστάσια εγκαταλελειμμένα, απαξίωση και μαρασμός. Μελαγχολία κυριαρχούσε παντού και κυρίως στη νέα γενιά που δεν έβλεπε φως, δεν έβλεπε μέλλον, δεν έβλεπε οικονομική διέξοδο, σε μια περίοδο μάλιστα που οι υπόλοιπες περιοχές (του Καναδά και ευρύτερα) διένυαν περίοδο ακμής. Και το κυριότερο, έβλεπε τα όνειρα της να μένουν ξεκρέμαστα και άπιαστα (αλήθεια σας θυμίζει κάτι αυτό το σκηνικό;).
Μέσα σε αυτό το κλίμα μια παρέα ανθρώπων που διαρκώς μεγάλωνε, προσπάθησε να “εκμεταλλευτεί” τη συγκυρία. Η οικονομική κρίση είχε αφήσει, όπως είπαμε, πολλούς βιομηχανικούς χώρους σε κατάσταση εγκατάλειψης. Ταυτόχρονα, τα νοίκια στις περισσότερες περιοχές της πόλης ήταν ιδιαίτερα χαμηλά. Όπως στην περιοχή Mile End (περιοχή που ήδη είχε αρχίσει να χτίζεται από καιρό μια παράδοση εναλλακτικότητας), κοντά στις γραμμές του τραίνου. Εκεί, βρήκαν στέγη πολλοί καλλιτέχνες, που αποφάσισαν να παλέψουν το φόβο και την κοινωνική αποσύνθεση και παρακμή και να τα μετατρέψουν σε δημιουργικότητα, αντλώντας έμπνευση απ’όλο το απαισιόδοξο σκηνικό.
Graffiti κοντά στην περιοχή του Mile End - Montreal, 2009
Εκεί ξεκίνησε και η ιστορία του Hotel2Tango, ενός χώρου καλλιτεχνικής δημιουργίας, στούντιο ηχογραφήσεων, συναυλιακού venue και σημείου συνεύρεσης και συναναστροφής καλλιτεχνών και εναλλακτικών μυαλών απ’όλη την ευρύτερη περιοχή. Άνοιξε με πρωτοβουλία της Κiva Simac και του συντρόφου της και μετέπειτα μπασίστα των Godspeed You! Black Emperor, Mauro Pazzente. Γρήγορα η φήμη του χώρου έφερε όλο και περισσότερο κόσμο, τόσο καλλιτέχνες και μπάντες όσο και κοινό για να τους παρακολουθούν. Άλλωστε όπως και ο Pazzente απλοϊκά έλεγε: “Άμα διαθέτεις το χώρο, ε! ο κόσμος θα έρθει”.
Graffiti κοντά στην περιοχή του Mile End - Montreal, 2009
Σύντομα, στην εικόνα εμφανίζεται και ο -μετέπειτα- συνιδρυτής των Godspeed και των A Silver Mt Zion, Efrim Menuck. Αυτός ήταν που έδωσε και το όνομα στον χώρο, χρησιμοποιώντας τον ταχυδρομικό κώδικα της περιοχής (H2T) και τις λέξεις που χρησιμοποιεί το ΝΑΤΟ στο φωνητικό του αλφάβητο. Και εγένετο Hotel2Tango. Μέσα σε λίγο καιρό, και αφού τα πράγματα πήγαιναν όντως καλά, αυτό έπαψε να είναι μόνο του, αλλά απέκτησε “αδερφάκια” όπως το Casa del Popolo και το La Sala Rossa, μέρη που με τη σειρά τους θα βοηθούσαν στην ανάφλεξη της δημιουργικότητας που θα μεταμόρφωνε λίγο αργότερα το Mile End από μία σχετικά καταθλιπτική συνοικία, σε μία από τις πλέον ζωντανές -πολιτιστικά- περιοχές στον κόσμο. Η γειτονιά αυτή έγινε το σπίτι για τα μέλη των GY!BE καθώς και άλλων συγκροτημάτων που σχηματίστηκαν σχεδόν ταυτόχρονα με αυτούς (Fly Pan Am, Molasses κ.α), ενώ και το H2T έγινε ο τέλειος χώρος για τις πρόβες και τις ηχογραφήσεις τους.
Εκεί άλλωστε γεννήθηκε και το ντεμπούτο τους, το -καταπληκτικό- F♯ A♯ ∞. Ο χώρος ήταν το ιδανικό μέρος για να αναπτύξουν τους αυτοσχεδιασμούς τους, που προέρχονταν από το punk (μουσικά και ιδεολογικά) υπόβαθρο όλων των μελών. Punk, αλλά με φοβερή διάθεση για πειραματισμούς, για ανάμειξη ειδών χωρίς παρωπίδες. Εν τέλει, οι πειραματισμοί κυριάρχησαν και σύντομα προέκυψε αυτό που σήμερα -σε γενικές γραμμές- ονομάζουμε post rock.
Η επιρροή που απέκτησε ο χώρος, οι καλλιτέχνες που συνέρρεαν και το ρεύμα που δημιουργήθηκε, είχε ως αποτέλεσμα και τη δημιουργία της -πολύ γνωστής πλέον- δισκογραφικής εταιρείας Constellation Records (1997) που φυσικά στεγάστηκε και αυτή στην περιοχή του Mile End. Ήταν η εταιρεία που ιδρύθηκε από τον Ian Ilavsky και Don Wilkie, και έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της μουσικής, μετατρέποντας το Μόντρεαλ σε γίγαντα.
Όμως αυτή δεν ήταν η μόνη που ενίσχυσε το ανεξάρτητο ρεύμα του Mile End, αφού υπήρξαν κι άλλες δισκογραφικές, όπως η Alien8 Recordings η οποία μάλιστα ιδρύθηκε ένα χρόνο νωρίτερα (1996). Αργότερα προέκυψαν οι Dare To Care, Indica Records, Bonsound κ.α. O ιδρυτής της Alien8, Gary Worsley, ανέφερε πολλά χρόνια μετά: “Το Hotel2Tango ήταν ένα cool μέρος. Ήταν συναρπαστικό να βλέπεις πόσο πολλοί άνθρωποι έρχονταν σε μια γειτονιά που δεν ήταν καθόλου δημοφιλής, καμία σχέση με το πώς είναι σήμερα”.
Το σήμερα; Είναι ένα θέμα το σήμερα της περιοχής. Αυτό ακολουθεί το παγκόσμιο ρεύμα, και πώς να ξεφύγει άλλωστε; Παγκοσμιοποίηση και εμπορευματοποίηση. Συνδυασμένα με επιφανειακή αντιμετώπιση των πραγμάτων και φυσικά της μουσικής. Η μεγάλη ειρωνεία είναι ότι η σημερινή hype κατάσταση έχει οικοδομηθεί πάνω στις βασικές αρχές του DIY της αρχικής mid-90s περιόδου. Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι, πολλοί από τους ανθρώπους που δημιούργησαν και έκαναν το Mile End αυτό που είναι, να ωθούνται μακριά λόγω της παράλογης αύξησης των ενοικίων, της αλλαγής χρήσης των βιομηχανικών χώρων και των αποθηκών και της μετατροπής τους σε “μοντέρνες κατοικίες”. Έτσι, πληθυσμοί με τελείως άλλη κουλτούρα μεταφέρθηκαν στην περιοχή και δημιούργησαν νέο status quo. Εκεί όπου άλλοτε ήταν πηγή κουλτούρας, διαφορετικής μουσικής, τρόπου σκέψης και μέρος παραγωγής…θορύβου, σήμερα ΔΕ θέλουν θόρυβο, ειδικά μετά τη δύση του ηλίου…!
Οι Godspeed You! παραμένουν παρόλ'αυτά μέχρι και σήμερα ακμαίοι και παραγωγικοί. Μετά από μια μεγάλη περίοδο hiatus για τη μπάντα, (όπου βέβαια τα μέλη παρέμειναν μια μεγάλη παρέα αλλά και ενεργοί μουσικά με άλλα σχήματα) επέστρεψαν με τρείς δίσκους μέσα σε λίγα χρόνια. Ο ενοχλητικός θόρυβος που σήμερα τρομάζει κάποιους από τους νεοφερμένους του Mile End, συνεχίζει να είναι ο οδηγός και η ταυτότητα τους. Και ας υπήρξαν πολλοί μύθοι για την μπάντα, όχι πάντοτε με θετικό πρόσημο. Πολλοί άλλωστε θέλησαν να πλήξουν τη μπάντα με αυτούς. Να την αμαυρώσουν. Το εναλλακτικό και η προσπάθεια να κάνεις το διαφορετικό και να πας ενάντια σε μουσικές και κοινωνικές νόρμες, πάντα ενοχλεί. “Υπήρχαν τόσες πολλές παρανοημένες αντιλήψεις για τους GΥ!ΒΕ, όπως ότι ήμασταν ένα μάτσο αναρχικοί και ζούσαμε σαν τους Crass (σ.σ. Βρετανική αναρχο-πανκ μπάντα των ‘70s με πολλές ιδιαιτερότητες, μια εκ των οποίων ήταν ότι ήταν πασιφιστές, και αποκήρυσσαν οποιαδήποτε μορφή βίας, ακόμα και αυτή της “επαναστατικής βίας”. Υποστηριζαν τον αναρχισμό σαν πολιτική σκέψη αλλά και τρόπο ζωής). Δεν είναι καν κοντά στην πραγματικότητα", ανέφερε η Norsola Johnson, τσελίστρια των GΥ!ΒΕ στην πρώτη περίοδο της μπάντας. Και συνέχισε λέγοντας: “Ήταν περισσότερο μια προσπάθεια, απλά να κάνουμε τα μικρά μας πραγματάκια με το μικρό, απλό, δικό μας τρόπο, έτσι ώστε να μπορούμε να κοιτάξουμε τον εαυτό μας στον καθρέφτη το πρωί».
Ο φετινός δίσκος τους, Luciferian Towers, είναι πιθανότατα ο καλύτερος της -έτσι κι αλλιώς- εξαιρετικής τριάδας δίσκων της δεύτερης περιόδου, και είναι η αιτία που θα έχουμε τη χαρά να τους ξαναδούμε ζωντανά. Κάθε συναυλία τους είναι μια εμπειρία ζωής και προσωπικά μετράω τις μέρες μέχρι να έρθει η 29η Απριλίου 2018.
Φωτογραφίες: v_era
