Αυτό που κόχλαζε στους πρώτους δίσκους των dEUS (Worst Case Scenario, My Sister Is My Clock), η πανσπερμία των επιρροών και η ενίοτε πρωτογενής σύνθεσή τους, οδήγησε σε ένα έξοχο άλμπουμ προ τριετίας (In a Bar Under the Sea), που απέδειξε ότι το φαινόμενο ενός βελγικού γκρουπ που εμφανίζεται στο στερέωμα του rock να διεκδικήσει θέση ανάμεσα στην κυριαρχία Βρετανών και Αμερικανών, είχε πολύ καλά θεμέλια.
Αυτό λοιπόν ολοκληρώνεται και αποδεικνύεται περίτρανα στον νέο δίσκο των dEUS, The Ideal Crash. Η απουσία του Rudy Trouvé γίνεται εμφανής από την πρώτη επαφή με το άλμπουμ, με το εξώφυλλό του δηλαδή, που δεν απεικονίζει κάποια εικαστική δουλειά του, αλλά μια φωτογραφία. Στο καθ’ εαυτό, δηλαδή στην ίδια τη μουσική, τη θέση του έχει καταλάβει ο πολυτάλαντος Craig Ward, ως πλήρες μέλος της μπάντας πλέον και βασικός συνθέτης των τραγουδιών. Η ιδέα του νέου δίσκου των dEUS αποτυπώνεται τέλεια στο εισαγωγικό κομμάτι, “Put the Freaks Up Front”. Εκεί, διαπλέκονται οι κοφτές κιθάρες α-λα Pixies, οι μοναδικές αρμονίες στα φωνητικά του γκρουπ (που αντισταθμίζουν τις ατέλειες της φωνής του Barman), η πλούσια ενορχήστρωση με τα πνευστά, οι παύσεις, η αγωνιώδης περιγραφή της ιστορίας που καταλήγει με έξοχο τρόπο (“the alcohol and thyme, so good must be a crime / I see you’re fighting”).
Το πρώτο single, “Sister Dew”, είναι ένα καθαρό, υπέροχο pop single χωρίς τις ανατροπές του “Little Arithmetics” (σαν να φοβόντουσαν εκεί οι dEUS την pop), όπου τα έγχορδα παίζουν σημαντικό ρόλο. Στο “One Advice, Two” το πιάνο δίνει την ατμόσφαιρα μιας εκτροπής στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, σε νυχτερινές αποδράσεις, με οδηγό μια ψυχεδελική συνείδηση. Το “The Magic Hour” συνεχίζει σε μελωδικά μονοπάτια πιάνοντας ονειρικές στιγμές, και μετά έρχεται το ξύπνημα με το ομώνυμο κομμάτι, όπου οι «κόντρες» στη μελωδική γραμμή καταλήγουν στη μεγάλη σύγκρουση (“The Ideal Crash”), ένα τραγούδι-ύμνος από το οποίο δεν απουσιάζει ποτέ η στιχουργική ανατροπή.

Διάλειμμα στην ένταση με το “Instant Street”, για μια νέα βόλτα στην Αμερική, αυτήν του πρωινού όμως, και ξανά στις pop μελωδίες με το “Magdalena”. Το παρελθόν των dEUS εμφανίζεται ισχυρό μόλις στο όγδοο κομμάτι, “Everybody’s Weird”, στο οποίο δίνει βοήθεια με τη φωνή της η Sandra Pado. Και πάλι, όμως, η ανατρεπτική διάθεση περιορίζεται από την ενορχήστρωση, την οποία εδώ αναλαμβάνει η νέα τεχνολογία. Για τους φίλους του γκρουπ αυτό ίσως να είναι το κορυφαίο κομμάτι του δίσκου, και όχι άδικα. Ο «τρελός» βιολιστής Klaas Janzoons υπογράφει την επόμενη σύνθεση, η οποία περιέχει τα τελευταία ψήγματα jazz που απέμειναν στο γκρουπ, ενώ η εφιαλτική ανέλιξη της σύνθεσης εντυπωσιάζει. Το τελευταίο κομμάτι (“Dream Sequence #1”) χαλαρώνει από όλες τις παραπάνω εντάσεις και αναδεικνύει την εκφραστικότητα του Barman, προετοιμάζοντας ίσως κάτι διαφορετικό για την επόμενη φορά που θα δούμε δουλειά τους.
Ένας υπέροχος δίσκος και για μένα ο καλύτερος των dEUS. Ακόμα κι αν άφησαν πίσω τους τον Captain Beefheart και την jazz, μαζί με τον Trouvé. Άλλωστε, είναι πλέον ένα rock γκρουπ που ζητά καθολική καταξίωση. Όταν βρίσκονται σε τέτοια διάθεση (γεγονός που απεύχομαι συναισθηματικά), παράγουν μεγαλεία.

5/5
Βασίλης Δουβίτσας, Ποπ & Ροκ, τ. 240, Απρίλιος 1999

Φωτογραφίες από το τεύχος 240 (Απρίλιος 1999) του Ποπ & Ροκ